Publiek-private samenwerking
Een publiek-privaat samenwerking (PPS) is een samenwerkingsovereenkomst tussen overheidsinstanties en bedrijven uit de privésector om een specifiek project of een specifieke dienst uit te voeren die het publiek ten goede komt. Deze partnerschappen maken gebruik van de sterke punten van beide sectoren. Brandweernetwerk Zeehaven-Schelde (BZS) is een PPS gericht op industriële brandbestrijding. Het verenigt leden van openbare brandweerinstanties en korpsen van industriële bedrijven in de haven.
Missie
Het Brandweernetwerk Zeehaven-Schelde (BZS) zet zich in voor een veiligere haven, waarbij de bedrijfscontinuïteit en risicobeheersingsbelangen van onze leden centraal staan. Als kloppend hart van de samenwerking tussen hulpdiensten in de haven coördineert BZS de beschikbaarheid van materialen, voertuigen en expertise voor haar leden tijdens noodsituaties. We richten ons op een grondige voorbereiding, effectieve respons en diepgaande nazorg bij grote, complexe en langdurige incidenten, waarbij we streven naar naadloze samenwerking in alle fasen van incidentmanagement.
Visie
Binnen het kader van het Brandweernetwerk Zeehaven-Schelde (BZS) bundelen leden hun krachten door kennis, voertuigen en materialen te delen, waardoor het netwerk samen sterker en efficiënter wordt bij grote incidenten. We creëren mogelijkheden om beter voorbereid te zijn op noodsituaties, door gezamenlijke training, kennisuitwisseling en gezamenlijke inkoop. Ons doel is om topveiligheidszorg te leveren met maximale effectiviteit en minimale kosten, door samenwerking in de aanpak van het industrieel maritieme risico dat gedeeld wordt door de verschillende bedrijven met vergelijkbare activiteiten.
Activiteiten
Onderlinge bijstand voor industriële brandbestrijding
De kern van BZS is het voorzien van een netwerk gericht op preparatie en repressie voor industriële calamiteiten. Hiertoe behoren o.a. de inzet van middelen (ondersteund door een catalogus van materieel en voertuigen) en het beschikbaar maken van gespecialiseerd personeel.
Kennisdeling
Het ontwikkelen van een organisatie gericht op het actief delen van kennis tussen de verschillende leden door het creëren van onderlingen netwerken en verbindingen waarbij in alle transparantie informatie kan uitgewisseld worden. BZS stimuleert eveneens verbindingen met partnerorganisaties zoals TKIB, VIBNA , JOIFF, ...
Opleidingen & Oefeningen
Het netwerk voorziet in het organiseren opleidingen en trainingen voor sleutelfuncties in de industriële incidentenbestrijding voor haar leden. Daarnaast worden oefeningen georganiseerd tussen de verschillende leden, ter voorbereiding op een publiek-private samenwerking tijdens een calamiteit.
Gezamenlijk aankoopbeleid
BZS richt zich op het in kaart brengen van de aankoopbehoeftes van de verschillende leden voor het kritieke materieel en voertuigen voor industriële incidentbestrijding. Deze behoeftes worden dan genaalyseerd om kansen te indentificeren om gezamenlijke aankopen te organiseren, bijv. door een marktbevraging te organiseren.
Community building
Leden binnen BZS worden gestimuleerd om elkaar beter te leren kennen. Hierbij wordt een filosofie gehanteerd dat op niveau van veiligheid alle leden partners zijn van elkaar, ongeacht hun activiteiten of eventuele concurrentie. Ledenvergaderingen, werkgroepen, een adviesgroep en informele contactmomenten dragen bij aan deze doelstelling.
Realisaties
-
Oprichting van een adviesgroep
De stuurgroep van het Veiligheidsgebied Zeehaven-Schelde heeft de vraag gesteld om te onderzoeken welke samenwerkingsmogelijkheden er bestaan met betrekking tot industriële brandbestrijding binnen het havengebied. Port of Antwerp-Bruges en de twee betrokken hulpverleningszones hebben bijgevolg besloten om een projectgroep op te zetten. Deze groep, die in 2021 van start ging, werd ondersteund door een consultancybureau dat expertise heeft in het faciliteren van publiek-private samenwerkingen. Het doel is om effectieve samenwerkingsverbanden te identificeren en te implementeren voor een betere brandveiligheid in de haven.
-
Oplevering van een organisatieplan
Na een traject van ongeveer anderhalf jaar heeft de projectgroep een organisatieplan opgeleverd dat de basis beschrijft voor wat we vandaag kennen als Brandweernetwerk Zeehaven-Schelde. Dit document omvat onder andere de doelstellingen en uitgangspunten van de samenwerking, de deelnemende organisaties, de organisatorische en bestuurlijke vormgeving, operationele inrichting, personeelsbezetting, identiteit en huisvesting overwegingen en een financiëel plan.
-
Oplevering van een overzicht van beschikbare middelen
Als onderdeel van het organisatieplan werd een eerste overzicht gemaakt van alle beschikbare middelen voor industriële brandbestrijding binnen het havengebied van de acht stichtende leden van BZS. Dit is de eerste maal dat een gezamenlijke catalogus van materieel en voertuigen werd opgesteld van publieke en private middelen binnen Port of Antwerp-Bruges.
-
Organisatie van plenaire sessies
Het belang van een verbeterde samenwerking voor industriële brandbestrijding werd goed ontvangen in de havengemeenschap, waardoor de interesse om deel te nemen aan een constructie zoals BZS snel groeide. Eind 2022 werd de eerste plenaire sessie georganiseerd van de projectgroep, met de intentie een bredere groep bedrijven te informeren over het organisatieplan en het oprichten van een publiek-private samenwerking aan te kondigen. Een kleine twintig interventiediensten van chemiebedrijven verzamelden om kennis te maken met elkaar.
-
Intentieverklaring tot opstarten van een samenwerking
Naar aanleiding van de succesvolle oplevering van het organisatieplan zijn de partijen in de projectgroep een intentieverklaring aangegaan voor het oprichten van het Brandweernetwerk Zeehaven-Schelde. Acht partners staan aan de geboorte van dit netwerk: Brandweerzone Antwerpen, Hulpverleningszone Waasland, Port of Antwerp-Bruges (publieke leden); BASF, Covestro, Evonik, ENGIE en Total Energies (private leden).
-
Oprichting van een juridische entiteit
Na een intensief traject met focus op de juridische aspecten van een publiek-private samenwerking (afwegingen rond bestuur, aansprakelijkheid, verzekeringen, ...) werden in december 2023 de statuten van Brandweernetwerk Zeehaven-Schelde vzw gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad. De organisatie verwierf hierbij haar rechtspersoonlijkheid en bestaat als aparte juridische entiteit.
-
Organisatie van virtual-reality training voor leden
Een eerste praktische dienstverlening naar de leden van BZS bestond uit de organisatie van een gezamenlijke opleiding met behulp van een externe trainingspartner. Deze training focust zich op leidinggevenen van industriële brandweerdiensten en onderofficieren van de hulpverleningszones en is specifiek gericht op werken in een publiek-private samenwerking. Onderwerpen zoals kennismaking met de gespecialiseerde middelen, vakjargon, standaardprocedures en overlegstructuren komen aan bod. Deelnemers appreciëren voornamelijk de kruisbestuiving tussen de diverse ledenbedrijven in de opleiding.
-
Opmaken van een overzicht van aankoopbehoeftes
BZS maakte een overzicht op van de verschillende aankoopbehoeftes die bestaat bij de leden. Dit is de eerste keer dat publieke en private partijen hun planning voor het vervangen en uitbreiden van hun materieel en voertuigen in één overzicht bundelen. Hiermee werden opportuniteiten geïdentificeerd voor het organiseren van gezamenlijke marktbevragingen in de toekomst.
Beheer
Raad van bestuur
BZS wordt geleid door een raad van bestuur bestaande uit vijf vertegenwoordigers. Er is een evenwicht tussen publieke partijen, private entiteiten en het Havenbedrijf, dat een dubbelrol heeft. Hierdoor is er altijd pariteit van bestuur in de organisatie.
Kol. Thierry Van Goethem
Thierry is Zonecommandant van Hulpverleningszone Waasland.
Kol. Bert Brugghemans
Bert is Zonecommandant van Brandweer Zone Antwerpen.
Rob Smeets
Rob is Chief Operations Officer (COO) van Port of Antwerp-Bruges.
Ann Wurman
Ann is Directeur van essenscia, de Belgische sectorfederatie van de chemische industrie en de life sciences.
Koen Verlackt
Koen is hoofd van de interne preventiedienst bij INEOS Manufacturing België en is afgevaardigde van de Vereniging van industriële bedrijven van Noord-Antwerpen (VIBNA).
Networkcoördinator
Het beheer van het netwerk wordt gedaan door een netwerkcoördinator, die fungeert als primaire contactpersoon voor het beheer van de operaties, planning, communicatie, training en het toezicht op de verschillende werkgroepen.
Ben Windey
Ben is Incident Management Officer bij Port of Antwerp-Bruges. Als deel van zijn takenpakket neemt hij de rol waar van Netwerkcoördinator voor BZS.
Algemene vergadering
De algemene vergadering bestaat uit alle leden met een geldige ledenstatus. Er wordt minstens één keer per jaar een vergadering gehouden.